Kulturno istorijsko odjeljenje

Odjeljenje za istoriju kulture i umjetnosti čuva zbirke u kojima se nalaze brojni predmeti visoke umjetničke i kulturno-istorijske vrijednosti. Svojim fondovima ikonā i predmetā sakralnog tipa, rukopisnih i štampanih knjiga pravoslavne i islamske provenijencije, metalnog i papirnog novca, nakita, oružja, grbova, medalja i manjeg broja predmeta iz svakodnevnog života oblikovanih sa umjetničkom tendencijom – svjedoče o razvoju bogate kulture na prostoru Podgorice u razdoblju od XVI do početka XX vijeka. 

Među njima posebnu vrijednost ima zbirka predmeta povezanih sa djelom uglednog štampara Božidara Vukovića Podgoričanina, koji je bio uspješan trgovac i poslovni čovjek, humanista i diplomata u službi cara Karla V Habzburškog. Svojim radom na štampanju i dekorisanju knjiga tokom prve polovine XVI vijeka povezao je Crnu Goru sa tokovima savremenog evropskog štamparstva, nadovezujući se na tekovine Štamparije Crnojevića. 

… pod linkom opširnije

Nakon što se, poslije turskog osvajanja Crne Gore, nastanio u Veneciji, Božidar Vuković je razvio uspješnu trgovačku djelatnost i zasnovao štampariju koju je sa sinom Vićencom vodio više od četrdeset godina. U njoj je štampano nekoliko ćiriličkih knjiga liturgijske namjene. Muzej Podgorice čuva Praznični minej, štampan 1538, kao i prvi list iz Zbornika za putnike iz 1536. godine sa predstavom grba koji je Božidar Vuković dobio zajedno sa plemićkom titulom od cara Karla V. U Muzeju se nalaze i Zbornik za putnike, koji je 1547. godine štampao Božidarov sin Vićenco, kao i kopija ikone Nerukotvoreni obraz sa njegovim grbom i zapisom na poleđini, u kojem se navodi da je Božidar Vuković ikonu otkupio u Manastiru sv. Franje u Veneciji. 

Istorijsko-umjetničkim vrijednostima posebno se ističe zbirka ikona nastalih u razdoblju XVI–XX vijeka. Najstarija od njih, Bogorodica sa Hristom, potiče iz XVI vijeka i vezuje se za italo-kritsku školu ikonopisa. Osim djelā anonimnih majstora, u ovoj zbirci čuva se nekoliko ikona koje su radili Petar Čolanović i slikari iz porodice Đinovski, zografi makedonskog porijekla nastanjeni u Podgorici, aktivni krajem XIX i počekom XX vijeka na polju crkvenog slikarstva u Crnoj Gori.